biosimi diatrofi

ΒΙΩΣΙΜΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ | Πως θα υιοθετήσουμε μια βιώσιμη διατροφή;

Η βιώσιμη διατροφή είναι ένα από τα σπουδαιότερα θέματα που απασχολεί την ανθρωπότητα αυτή την περίοδο. Πως θα μπορέσουν όλοι αυτοί οι άνθρωποι στον πλανήτη να τραφούν; Με ποιο τρόπο θα μπορέσουμε να το κάνουμε χωρίς να καταστρέψουμε το περιβάλλον στο οποίο ζούμε. Η μόνη λύση είναι να υιοθετήσουμε μια βιώσιμη διατροφή. Πριν αποσαφηνίσουμε ποια είναι η βιώσιμη διατροφή, είναι χρήσιμο να βάλουμε τα πράγματα σε μια σειρά.

Είναι παγκόσμια αποδεκτό, πλέον, ότι δεν ακολουθούμε μια βιώσιμη διατροφή. Εξάλλου, περισσότεροι από 2 δισεκατομμύρια υποσιτίζονται και περισσότεροι από 2 δισεκατομμύρια είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι. Η παραγωγή και κατανάλωση φαγητού είναι ένας από τους σημαντικότερους λόγους που επιβαρύνουν:

  • τη μόλυνση του περιβάλλοντος
  • την κλιματική αλλαγή
  • τη μείωση της ποικιλότητας των ειδών

Έτσι, απειλούν τη βιωσιμότητα του οικοσυστήματος. 

Την ίδια στιγμή, δεν αξιοποιούμε το 1/3 του φαγητού που παράγουμε. Μάλιστα, σύμφωνα με το FAO, οι παγκόσμιες απαιτήσεις σε φαγητό θα σημειώσουν αύξηση κατά 60% μέχρι το 2050. Ποια είναι η λύση σε αυτόν τον γρίφο; Μπορούμε να υιοθετήσουμε μια βιώσιμη διατροφή; Ας πάρουμε τα πράγματα απ’ την αρχή.

Πίνακας Περιεχομένων

Γιατί έχει αποτύχει η σύγχρονη γεωργία;

Η σύγχρονη γεωργία απέτυχε και σε αυτό έπαιξαν καθοριστικό ρόλο οι αλλαγές στις διατροφικές μας επιλογές. Η γεωργία γεννήθηκε μέσα από την ανάγκη του ανθρώπου για νόστιμη και άφθονη τροφή. Έτσι οι άνθρωποι από νομάδες τροφοσυλλέκτες άρχισαν να έχουν μια βάση και να δημιουργούν μικρές κοινωνίες. Η προσαρμογή των γεωργικών μεθόδων είναι διαρκής και ακολουθεί τις αλλαγές της ανθρώπινης διατροφής. Με αυτόν τον τρόπο, όταν η διατροφή του ανθρώπου δεν είναι υγιής, όπως σήμερα, τότε και η γεωργία δεν μπορεί να είναι φυσιολογική.

Σήμερα βλέπουμε απέραντες εκτάσεις με καλλιέργειες από ένα μόνο είδος (μονοκαλλιέργεια), το οποίο δημιουργεί μια σειρά προβλημάτων. Όπως για παράδειγμα την μείωση των θρεπτικών συστατικών του εδάφους, άρα και την μείωση των συστατικών που υπάρχουν στις τροφές. Έτσι ακόμα και 40 στρέμματα γης είναι λίγα και ανεπαρκή. Αυτό συμβαίνει γιατί το κόστος παραγωγής είναι ψηλό (μηχανήματα, λιπάσματα, φυτοφάρμακα, εργατικά χέρια) και το κέρδος χαμηλό. Το τελευταίο προκύπτει καθώς είναι απαραίτητο να έχουμε τόνους παραγωγής για να μπορέσει τελικά ο αγρότης να έχει όφελος.

Τα μειονεκτήματα της μονοκαλλιέργειας

Μηχανήματα σε καλλιέργεια δεν προάγουν την βιώσιμη διατροφή

Μερικά από τα μειονεκτήματα της μονοκαλλιέργειας είναι τα εξής:

  • Φυτεύοντας την ίδια καλλιέργεια στον ίδιο τόπο κάθε χρόνο, υπάρχει μείωση στα θρεπτικά συστατικά του εδάφους, που απορροφά το φυτό. Συνεπώς, μένει το έδαφος αδύναμο και ανίκανο να υποστηρίξει την υγιή ανάπτυξη των φυτών.
  • Επειδή η δομή και η ποιότητα του εδάφους είναι τόσο φτωχή, υπάρχει μεγάλη ανάγκη οι γεωργοί να χρησιμοποιούν χημικά λιπάσματα. Αυτό το κάνουν για να ενθαρρύνουν την ανάπτυξη των φυτών και την παραγωγή φρούτων.
  • Αυτά τα λιπάσματα, με τη σειρά τους, διαταράσσουν τη φυσική σύσταση του εδάφους.  Παράλληλα, συμβάλλουν περαιτέρω στην εξάντληση των θρεπτικών ουσιών.
  • Η μονοκαλλιέργεια δημιουργεί επίσης την εξάπλωση παρασίτων και ασθενειών, των οποίων η αντιμετώπιση γίνεται με ακόμη περισσότερα χημικά.
  • Η μονοκαλλιέργεια προκαλεί ρύπανση στο περιβάλλον, όταν τα φυτοφάρμακα και τα λιπάσματα μπαίνουν στα υπόγεια ύδατα ή έχουμε μεταφορά τους μέσω του αέρα.

Το παράδοξο είναι ότι πουθενά στην φύση δεν συναντάμε την μονοκαλλιέργεια. Για παράδειγμα, σε ένα δάσος θα παρατηρήσουμε πολλά διαφορετικά είδη φυτών και ζώων να συνυπάρχουν και να δημιουργούν ένα οικοσύστημα. Ακόμα, στο δάσος δεν θα βρείτε πουθενά γυμνό έδαφος. Σπάνια θα συναντήσετε τις αρρώστιες που εμφανίζουν τα φυτά στις μονοκαλλιέργειες. Μάλιστα, το έδαφος που υπάρχει εκεί είναι εξαιρετικά γόνιμο και ποτέ δεν υπάρχει η ανάγκη της γης να «ξεκουραστεί». Όπως και δεν θα δείτε ποτέ κάποιο σημείο να έχει υπερβολική έκθεση στον ήλιο και άρα μεγάλες θερμοκρασίες το καλοκαίρι. Με βάση τα παραπάνω, συμπεραίνουμε ότι μόνο αν αρχίσουμε να ακολουθούμε μια βιώσιμη διατροφή, θα επιτρέψουμε στους αγρότες να εφαρμόσουν και αυτοί με την σειρά τους βιώσιμες μεθόδους καλλιέργειας.

Βαρετά φρούτα και λαχανικά

Κορίτσι που κλείνει τα μάτια σε φρούτα. Ένα δείγμα ότι απομακρύνονται τα παιδιά από την βιώσιμη διατροφή.

Όπως αναφέραμε, οι διατροφικές απαιτήσεις του ανθρώπου , οδηγούν σε προσαρμογή τη γεωργία. Όμως συμβαίνει και το ανάποδο. Η αλλαγή της φύσης έχει οδηγήσει τον άνθρωπο σε αποστροφή και αδιαφορία για τα άνοστα και μη θρεπτικά προϊόντα της μάνας γης. Πλέον είμαστε σε ένα σημείο, όπου εξαιτίας της χαμηλή γονιμότητας του εδάφους, ένα λαχανικό υπάρχει πιθανότητα να έχει το 30-40% των θρεπτικών συστατικών. Ως εκ τούτου έχει λιγότερη γεύση και άρωμα, από ένα αντίστοιχο φυτό πριν από κάποια χρόνια. Πόσες φορές όταν πάμε στο χωριό λέμε «Πω, αυτή η ντομάτα, μυρίζει πραγματικά σαν ντομάτα!». Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να καταναλώνουμε φρούτα και λαχανικά με το ζόρι, αντί να είναι μια διατροφική επιλογή που μας ευχαριστεί. Έτσι, φεύγουμε από μικροί μακριά από την βιώσιμη διατροφή.

Η ανάπτυξη της βιομηχανίας τροφίμων και της γνώσης των τροφών που μας δημιουργούν ευχαρίστηση, έπαιξε έναν καθοριστικό ρόλο στις διατροφικές επιλογές μας. Άλλαξε τα διατροφικά μας γούστα και τελικά μας δημιούργησε μια αποστροφή για τις πιο ουδέτερες/φυσικές γεύσεις. Αυτό το φαινόμενο το παρατηρούμε ιδιαίτερα στις τελευταίες γενιές των παιδιών μετά το 1980, που μεγαλώνουν με τρόφιμα «υπεργευστικά». Βέβαια, τα τρόφιμα αυτά είναι μακριά από το πρότυπο της βιώσιμης διατροφής.

Όταν ο άνθρωπος καταναλώσει μια τροφή «υπεργευστική», τότε η λιτή και απλή γεύση είναι ανούσια και μη αποδεκτή. Έτσι έχει μείωση στην ευαισθησία της γεύσης του και αναζητά σταδιακά όλο και μεγαλύτερες γευστικές συγκινήσεις για να νιώσει ευχαρίστηση. Αυτή η τάση του ανθρώπου να τρώει με βάση αυτό που ικανοποιεί την γεύση του (γλυκό/αλμυρό), τον οδηγεί σε μια διατροφή που δεν είναι πλήρης και δεν έχει ισορροπία. Με άλλα λόγια, τον οδηγεί σε μια μη βιώσιμη διατροφή..

Γιατί έχει πετύχει η βιομηχανία τροφίμων;

Τα Fast Food είναι υπεργευστικά τρόφιμα που μας απομακρύνουν από την βιώσιμη διατροφή.

Η βιομηχανία γνωρίζει, πλέον, πολύ καλά ποιες τροφές έχουμε ανάγκη όταν είμαστε αγχωμένοι ή στεναχωρημένοι. Έτσι δημιούργησε διασκεδαστικές «υπεργευστικές» τροφές, που «τρελαίνουν» τον εγκέφαλό μας και πυροδοτούν μια σειρά βιοχημικών αντιδράσεων στο σώμα μας. Έτσι έχουμε παραγωγή ορμονών ευχαρίστησης, κάθε φορά που τρώμε για π.χ. πατατάκια ή σοκολάτα. Γνωρίζουμε ότι υπάρχει ένα σύστημα ανταμοιβής που μας επιβραβεύει γιατί πήραμε πολλές θερμίδες σε πολύ μικρό όγκο.  Εξάλλου,  ο πρωταρχικός του σκοπός του σώματός μας είναι να καλύψει τις ενεργειακές μας ανάγκες για να επιβιώσουμε.

Άλλες τροφές έχουν το στοιχείο του γλυκού με το λιπαρό, όπως είναι για παράδειγμα το παγωτό. Ο συνδυασμός αυτός απενεργοποιεί το κέντρο του κορεσμού και έτσι δεν μπορούμε να σταματήσουμε να τρώμε, παρά μόνο αν τελειώσει η συσκευασία ή αν κάτι άλλο μας διακόψει.

Τα πατατάκια είναι μια αρκετά μελετημένη τροφή. Τόσο το μέγεθος τους όσο και το γεγονός ότι είναι τραγανά, τα κάνει να είναι αποσυμπιεστικά για το άγχος που μπορεί να βιώνουμε. Με άλλα λόγια, τα κάνει ακαταμάχητα. Έτσι έχουμε μια σειρά από προϊόντα «υπερεπεξεργασίας» που καταναλώνουμε. Βέβαια, τα τρόφιμα αυτά δεν κάνουν καλό ούτε στο περιβάλλον, ούτε στο σώμα μας. Συμπερασματικά, η βιομηχανία έχει δημιουργήσει τρόφιμα που μας απομακρύνουν από την βιώσιμη διατροφή.

Αναζητώντας την αλήθεια μέσω της επιστήμης

Επιστήμονες σε μικροσκόπιο

Αυτή η χαμηλής διατροφικής αξία  διατροφή οδηγεί το σώμα του ανθρώπου σταδιακά να νοσήσει ή να αντιδράσει με κάποιον τρόπο. Εκεί ο άνθρωπος  θα στοχαστεί και θα συνειδητοποιήσει ότι κάτι κάνει λάθος. Έχοντας χάσει όμως την σύνδεση με τον εαυτό και την ανάγκη του, είναι καλό να έχει κάποιους διατροφικούς  κανόνες για να μπορέσει να εκπαιδευτεί και να ξαναβρεί αυτή την χαμένη σύνδεση. Είναι, λοιπόν, σαφές πως δεν μπορεί από την στιγμή που συνειδητοποιούμε ότι κάτι κάνουμε λάθος στη διατροφή μας, να πάμε “μαγικά” από μια “φτωχή διατροφή σε μια βιώσιμη διατροφή.

Όπως έλεγε ο Carl Jung ” Σε ότι αντιστέκεσαι, αυτό επιμένει”. Με άλλα λόγια, όταν ένας άνθρωπος προσπαθεί να βρει λύση μέσα από την επιστήμη και να μπει σε μια διαδικασία στέρησης και καταπίεσης, τότε αυτό δυναμιτίζει τους πόθους και τις επιθυμίες του. Έτσι κάνει την διατροφή του ακόμα πιο ανισόρροπη. Και αυτό γιατί προκύπτουν διαστήματα που υπακούει απόλυτα στους επιστημονικούς κανόνες. Την ίδια στιγμή, όμως, προκύπτουν διαστήματα που υποτροπιάζει και ξαναγυρίζει στις παλιές αγαπημένες διατροφικές συνήθειες, όπου ξεκίνησε.

Η θετική έκβαση αυτής της διαδικασίας είναι ότι το σώμα για λίγο ανακουφίζεται και ο άνθρωπος αρχίζει να νιώθει το όφελος της ισορροπημένης διατροφής:

  • νιώθει πιο ελαφρύ το σώμα
  • έχει ένα αίσθημα ότι αναπνέει καλύτερα
  • έχει μια αίσθηση ευεξίας

Η αρνητική έκβαση που συνήθως έχουμε είναι ότι γίνεται αυτόματα μια κατηγοριοποίηση των τροφών σε καλές και κακές τροφές. Σε επιτρεπόμενες και απαγορευμένες. Αυτή η κατάτμηση των τροφών βάζει τον άνθρωπο ακόμα πιο βαθιά στη στέρηση και προσπαθεί να πείσει τον εαυτό του και να πειθαρχήσει, ώστε να μην παρεκτραπεί. Φυσικά, αυτή η διαδικασία δυναμιτίζει τους πόθους μας και εξαντλεί την θέληση μας. Συμπερασματικά, είναι ανάγκη να περάσουμε κάποια στάδια, προκειμένου να ακολουθήσουμε μια βιώσιμη διατροφή.

Η σύγχυση που υπάρχει σήμερα

Συγχυσμένοι άνθρωποι σε σχέση με την βιώσιμη διατροφή

Αναζητώντας την λύση στον γρίφο της βιωσιμότητας είναι πιθανό να έχουμε άσκοπη υπερπληροφόρηση. Ο ανθρώπινος νους θέλει να καταλάβει. Ξεκινάει να καταλάβει και να αναλύσει το μέρος, αλλά ακόμα και αν το καταφέρει αυτό αδυνατεί να δει την μεγάλη εικόνα, δηλαδή το όλον. Έτσι ενώ προσπαθούμε πολύ και με διάφορους τρόπους να καταλάβουμε το ανθρώπινο σώμα, να δούμε ακριβώς μέσα από την βιοχημεία και την φυσιολογία τις λειτουργίες του, να καταλάβουμε ποια τροφή είναι καλή και ποια κακή, μέχρι αυτό το σημείο έχουμε καταφέρει απλώς να δημιουργήσουμε ένα χάος.

Ανάλογα με το ποιον θα ρωτήσεις τις πιο δημοφιλείς διατροφικές ερωτήσεις, θα λάβεις και μια διαφορετική απάντηση. Προσωπικά, είμαι ένας άνθρωπος πολύ ανοιχτός στο να ακούσω και να δοκιμάσω βιωματικά κάτι που συναντάω και συχνά στην αναζήτησή μου, ζούσα για λίγο όπως οι άνθρωποι, που υποστήριζαν φανατικά μια άποψη, ώστε να δω αντικειμενικά τι ισχύει για το δικό μου σώμα τουλάχιστον. Το συμπέρασμα, που έβγαλα μέσα από αυτή τη διαδρομή είναι ότι δεν μπορείς να έχει δέσμευση σε μια θεωρία, η οποία ουσιαστικά είναι άκαμπτη και προσπαθεί να γενικεύσει και να ακινητοποιήσει μια ρευστή φύση. Άλλος ο ένας άνθρωπος, άλλος ο άλλος. Διαφορετικό το χθες και διαφορετικό το σήμερα. Άλλη τροφή, άλλη ποσότητα, άλλο συνδυασμό, άλλη ώρα για τον καθένα.

Η επιστήμη σήμερα μιλά συνέχεια για την ανάγκη να γίνει η διατροφή μας κάτι προσωποποιημένο, κάτι που να είναι ξεχωριστό για τον καθένα και να κουμπώνει στις ανάγκες του. Σταδιακά μέσα από εξειδικευμένες εξετάσεις καταφέρνει να το προσεγγίσει, ανιχνεύοντας τις ανάγκες μας με έξυπνους τρόπους, όπως για π.χ. η ανάλυση ιχνοστοιχείων από τα μαλλιά. Πως μπορούμε, όμως, να δράσουμε σήμερα, αν δεν έχουμε πρόσβαση σε τόσο ειδικές εξετάσεις;

1. Ποια είναι η βιώσιμη διατροφή; - Η κατανάλωση κρέατος

Άντρας σκέφτεται για την βιώσιμη διατροφή κοιτάζοντας το πιάτο του

Οι σύγχρονοι άνθρωποι έχουμε αλλάξει την διατροφή μας. Έχουμε απομακρύνει τις φρέσκες τροφές και έχουμε εντάξει στο διαιτολόγιο μας επεξεργασμένες τροφές. Οι τροφές αυτές δεν βοηθούν ούτε την υγεία μας, ούτε το περιβάλλον στο οποίο ζούμε. Ποια άλλα λάθη όμως κάνουμε;

Καταναλώνουμε πολύ εύκολα και ξεκούραστα κρέας στην καθημερινότητά μας. Η ευκολία με την οποία αγοράζουμε το κρέας, μας κάνει να το καταναλώνουμε πιο συχνά από ποτέ. Η διαδικασία που ακολουθούσαν παλιότερα για να φάνε κρέας, ήταν αρκετά απαιτητική και αυτός ήταν ο λόγος που τους απέτρεπε από το να το κάνουν συχνά. Η επιστήμη μας λέει πως μια πιο μεσογειακή διατροφή, που θα έχει σαν βάση της τα φρούτα, τα λαχανικά, τα δημητριακά ολικής άλεσης, τα όσπρια και θα έχει σε μικρότερες ποσότητες το κρέας, θα μας οδηγούσε πιο κοντά στην ισορροπία τόσο της υγείας μας όσο και του περιβάλλοντος.

Παρόλο που ο πληθυσμός της γης έχει διπλασιαστεί από τη δεκαετία του 60, η παραγωγή κρέατος έχει τετραπλασιαστεί. Αυτή η τάση της δυτικής διατροφής έχει συμβάλει:

  • στην υπερθέρμανση του πλανήτη
  • την εκτεταμένη ρύπανση
  • την αποψίλωση των δασών
  • την υποβάθμιση της γης
  • τη λειψυδρία (αξιοποιούμε το 69% του καθαρού νερού της γης)
  • την εξαφάνιση ειδών (το 70% έχει χαθεί)

Κτηνοτροφία με περισσότερα ζώα, έχει ως αποτέλεσμα να υπάρχει ανάγκη για παραγωγή περισσότερων σιτηρών που για την εκτροφή τους. Είναι φανερό, λοιπόν, πως ο πλανήτης μας δεν μπορεί να ταΐσει ταυτόχρονα τον υπερπληθυσμό της γης και τις απαιτήσεις των κτηνοτροφικών μονάδων. Επιπρόσθετα, είναι καλό να λάβουμε υπ’ όψιν μας και πόσο νερό είναι απαραίτητο για να μπορέσουν να ποτίσουμε όλες αυτές τις εκτάσεις. Αυτός είναι εξάλλου και ο λόγος που αναφέραμε παραπάνω το φαινόμενο της λειψυδρίας.

2. Ποια είναι η βιώσιμη διατροφή; - Το αποτύπωμα άνθρακα/νερού

Προσπαθούμε να κάνουμε καλό στον πλανήτη μας με πολλές μικρές καθημερινές πράξεις, οι οποίες φυσικά είναι ιδιαίτερα χρήσιμες.  Αν κοιτάξουμε όμως την μεγάλη εικόνα, οι διατροφικές μας επιλογές καθορίζουν στο μεγαλύτερο βαθμό το οικολογικό μας αποτύπωμα. Πιο συγκεκριμένα, το οικολογικό αποτύπωμα των τροφών που επιλέγουμε, περιλαμβάνει το αποτύπωμα άνθρακα (πόσο CO2 εκπέμπουμε κατά την παραγωγή τους) και το αποτύπωμα νερού (πόσο νερό ξοδεύουμε συνολικά για την παραγωγή αυτής της τροφής). 

Τροφές όπως:

  • το βοδινό
  • το χοιρινό
  • το κρέας των πουλερικών
  • το τυρί
  • τα αυγά
  • το βούτυρο
  • τα μπισκότα

με τις σημερινές συνθήκες παραγωγής, έχουν ένα υψηλό αποτύπωμα άνθρακα.

Διάγραμμα για την βιώσιμη διατροφή

Τροφές όπως:

  • Το βοδινό
  • Οι ξηροί καρποί
  • Το χοιρινό
  • Το γάλα
  • Το βούτυρο
  • Το κοτόπουλο

Έχουν ένα υψηλό αποτύπωμα νερού.

Διάγραμμα για το αποτύπωμα νερού και την βιώσιμη διατροφή

3. Ποια είναι η βιώσιμη διατροφή; - Η χορτοφαγική διατροφή

  • Η στροφή στην μεσογειακή διατροφή, πέρα από την βελτίωση της υγείας μας θα ωφελούσε και το περιβάλλον μειώνοντας κατά:
  • 72% τις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου
  • 33% την κατανάλωση νερού 

Η βάση της διατροφής μας είναι καλό να είναι χορτοφαγική είτε θέλουμε να εξασφαλίσουμε καλή υγεία, είτε θέλουμε να μειώσουμε το οικολογικό μας αποτύπωμα. Η μεσογειακή και η χορτοφαγική διατροφή έχουν τα περισσότερα οφέλη και στους δυο αυτούς τομείς. Σίγουρα, σε κάποια γεωγραφικά διαμερίσματα αυτή η διαπίστωση δεν ισχύει (Ασία, βόρειες χώρες, κοκ), δεν είναι όμως ο σκοπός αυτού του άρθρου να αναφέρει ξεχωριστά για κάθε περιοχή, αλλά στοχεύει να επισημάνει τη γενική κατεύθυνση.

Σύμφωνα με μελέτη, απλά και μόνο ο περιορισμός της κατανάλωσης βοδινού κρέατος παίζει πιο σημαντικό ρόλο για το περιβάλλον απ’ την υιοθέτηση μιας χορτοφαγικής διατροφής, καθώς για την παραγωγή του είναι απαραίτητο να έχουμε: 

  • 42 φορές περισσότερη έκταση γης
  • 2 φορές περισσότερο νερό

και παράγει

  • 4 φορές περισσότερο άζωτο 
  • 3 φορές περισσότερες εκπομπές αερίων

«Συμπερασματικά μια μεσογειακή διατροφή με μικρή κατανάλωση κόκκινου κρέατος ή μια καλά σχεδιασμένη χορτοφαγική διατροφή, μπορεί να αποτελέσει τη λύση για την βιωσιμότητα της διατροφής μας.»

Για την χορτοφαγική διατροφή διαβάστε περισσότερα εδώ: https://apatrinos.gr/xortofagia/

4. Ποια είναι η βιώσιμη διατροφή; - Η σύνδεση του ανθρώπου με την φύση

Χαρούμενη οικογένεια εφαρμόζει την βιώσιμη διατροφή

Παρόλο που η μεσογειακή και οι καλά σχεδιασμένες χορτοφαγικές διατροφές παίρνουν βραβεία κάθε χρόνο και έχουμε την ανάδειξή τους ως τα ουσιαστικότερα και πληρέστερα μοντέλα διατροφής, κάπου πάλι όμως κολλάμε στην θεωρία. Ο γενικός πληθυσμός δεν χρησιμοποιεί τις διατροφές αυτές αρκετά, κι όταν τελικά το κάνει τις χρησιμοποιεί με έναν τρόπο που δεν συμβάλλει ιδιαίτερα στο οικολογικό αποτύπωμα (π.χ. υποκατάστατα κρέατος στη vegan διατροφή) . 

Έτσι υπάρχει η ανάγκη να γίνει ένας πιο σαφής προσδιορισμός της διατροφής που θα συμβάλει στην βιωσιμότητα και για να το πετύχουμε αυτό είναι απαραίτητο να δούμε την μεγάλη εικόνα και να μην μείνουμε μόνο στις πληροφορίες και στα αποτελέσματα ερευνητικών μελετών. Εδώ είναι χρήσιμος ένας συγκερασμός: 

  • Των διατροφικών μας επιλογών.
  • Των επιγενετικών παραγόντων (ψυχολογία, περιβάλλον) που μας οδηγεί σε αυτές τις επιλογές.
  • Στον τρόπο καλλιέργειας, εκτροφής ζώων και αλιείας, για την κάλυψη αυτών των επιλογών.

Αυτό που είναι καλό να συνειδητοποιήσουμε είναι ότι δεν μπορεί να γίνει διαχωρισμός μεταξύ ανθρώπου και φύσης. Αν το επιχειρήσουμε, τότε θα διαταράξουμε τις ισορροπίες και θα ξεκινήσουν τα προβλήματα. Τον διαχωρισμό τον έχουμε ζήσει, και τώρα βιώνουμε και τα αποτελέσματα του. Αν πάμε στην ένωση αυτών και δούμε την κατάσταση υπό αυτό το πρίσμα θα συνειδητοποιήσουμε ότι, ότι κάνει καλό στον άνθρωπο κάνει καλό και στην φύση και το αντίστροφο.

Κάνει καλό στον άνθρωπο η υπερβολική κατανάλωση κρέατος, λιπαρών τυριών, αναψυκτικών, ζάχαρης, βούτυρου, μπισκότων; Κάνει καλό στην φύση η υπερβολική παραγωγή αυτών των προϊόντων; Η απάντηση και στα δύο ερωτήματα είναι όχι. 

 

5. Ποια είναι η βιώσιμη διατροφή; - Η φύση του ανθρώπου

Αν ένας άνθρωπος ακολουθούσε μια φυσική διατροφή, η οποία θα περιείχε: 

  • Φρούτα και λαχανικά εποχής του τόπου του 
  • Όσπρια
  • Δημητριακά ολικής άλεσης
  • Τρόφιμα που έχουν φτιαχτεί με την παραδοσιακή μέθοδο π.χ. γιαούρτι, τυρί (και όχι με την ανάμειξη κάποιας έτοιμης σκόνης με άλλα συστατικά).
  • Μέτρια ποσότητα γαλακτοκομικών, όταν πραγματικά υπάρχει διαθέσιμο γάλα (άλλη εποχή παράγεται το κατσικίσιο και άλλη το πρόβειο).
  • Αυγά ελευθέρας βοσκής
  • Ψάρια και θαλασσινά εποχής, τα οποία έχουμε αλιεύσει με φυσικές μεθόδους στις κοντινές θάλασσες.
  • Μικρή ποσότητα από κοτόπουλα και ζώα ελευθέρας βοσκής
  • Μπαχαρικά, βότανα και μυρωδικά της περιοχής.
  • Φυσικό θαλασσινό αλάτι

και τις κατανάλωνε με βάση την αίσθησή του και ανάλογα με το πότε πεινάει. Αν αυτός ο άνθρωπος δρούσε σε εξωτερικό χώρο, τον έβλεπε ο ήλιος και είχε ένα φυσιολογικό ωράριο ύπνου, τότε δεν θα είχε βάλει τις βάσεις για να αποκτήσει μια γερή κράση; 

Όλες αυτές οι διατροφικές του συνήθειες δεν θα ήταν αρμονικές με το περιβάλλον στο οποίο ζει; Θα ασκούσε την γεωργία, την αλιεία και την κτηνοτροφία σε ένα βιώσιμο επίπεδο. Χωρίς να εξαντλεί την γη, χωρίς να την μολύνει, χωρίς να αδειάζει τις θάλασσες, χωρίς να βασανίζει τα ζώα.  

Επιπρόσθετα, σε ένα μακροπρόθεσμο επίπεδο, θα γλίτωνε πολλά χρήματα που πιθανότατα να δαπανούσε αργότερα για την υγεία του. Και θα ελάφρυνε και άλλο την φύση καθώς δεν θα ήταν αναγκαίο να κατασκευάσει τόσα φάρμακα, τόσα συμπληρώματα και τόσα μέσα για να αποκαταστήσει την πάθηση του.  Έτσι μια απλή ζωή, με μια φυσική διατροφή, θα τον οδηγούσε στην ευημερία. Μια ζωή άνετη, ασφαλής, χωρίς το άγχος για την επιβίωση.

Για να δείτε τα εποχιακά φρούτα και λαχανικά μπείτε στον παρακάτω σύνδεσμο και κατεβάστε τον οδηγό:

Ο δρόμος προς την βιώσιμη/φυσική διατροφή

Γυναίκα τρώει συνειδητά σούπα

Για να φτάσει ο καταναλωτής με ένα φυσικό τρόπο σε αυτό το επίπεδο, είναι απαραίτητο να έχει σύνδεση με την ανθρώπινη φύση του, με το σώμα του, με την τροφή του και με την φύση. Για να γίνει αυτό πράξη είναι καλό να κάνει βήμα βήμα τις εξής μεταβάσεις.

1ο Βήμα: Διατροφή επιθυμιών -> Διατροφή ορίων

Σήμερα ο άνθρωπος κατά βάση προσλαμβάνει την τροφή του σύμφωνα με τις επιθυμίες και τους πόθους του. Το παχυσαρκιογενές περιβάλλον στο οποίο ζει, τον οδηγεί στο να καταναλώνει τροφές που είναι ιδιαίτερα γευστικές, αλλά ελάχιστα θρεπτικές. Από την διατροφή των επιθυμιών που κάνει σήμερα, είναι απαραίτητο να μεταβεί αρχικά σε μια διατροφή ορίων. Έτσι βάζοντας όρια στην διατροφή και στη ζωή του, θα αρχίσει το σώμα του να καθαρίζει και να ελαφραίνει και θα αφυπνίσει την αίσθηση του. Θα βάλει όρια στην ποσότητα και την συχνότητα που καταναλώνει κάθε τρόφιμο, καθώς και στο χρονικό πλαίσιο που τρώει.

2ο Βήμα: Διατροφή ορίων -> Διαισθητική διατροφή

Η διατροφή των ορίων πηγάζει περισσότερο από ένα εξωτερικό, παρά από ένα εσωτερικό ερέθισμα. Έτσι σιγά σιγά όσο ο άνθρωπος μαθαίνει να είναι σε επαφή με το σώμα του και το φαγητό του, τότε μπορεί να νιώθει πότε πεινάει και πότε χορταίνει. Ποιες τροφές τον ωφελούν, σε τι ποσότητες και ποια ώρα. Αυτό είναι κάτι που σιγά σιγά εκείνος καλλιεργεί και ανακαλύπτει. Στο σημείο αυτό δεν κάνει διάκριση, καθώς δεν διαχωρίζει τις τροφές σε «καλές» και «κακές». Έτσι δεν υπάρχει το φαινόμενο της στέρησης και σταδιακά δεν υπάρχει και το φαινόμενο της υπερκατανάλωσης αυτών των τροφών. Βέβαια, ακόμα και σε αυτό το στάδιο, δεν μπορούμε να πούμε πως η διατροφή που ακολουθεί το άτομο είναι βιώσιμη για το περιβάλλον.

3ο Βήμα: Διαισθητική διατροφή -> Φυσική διατροφή

Σε αυτό το σημείο ο διαιτώμενος έχει συνειδητοποιήσει πως δεν μπορεί να έχει ισορροπία στην διατροφή του αν δεν έχει ισορροπία στην ζωή του. Κατά συνέπεια αυτό τον οδηγεί σε μια εσωτερική αναζήτηση και ξεκινάει ένα ταξίδι (διατροφικής) αυτογνωσίας. Πως λειτουργεί το δικό μου σώμα; Ποιος είναι ο δικός μου σωματότυπος; Πως συμβαίνουν τα συναισθήματα μέσα μου; Πως με οδηγούν αυτά να τρώω; Πως με επηρεάζει το περιβάλλον μου; 

Σε αυτό το σημείο αρχίζει να πλησιάζει τον φυσικό άνθρωπο που είναι και την φυσική ζωή που έχει έρθει να ζήσει. Όσο δημιουργεί ένα περιβάλλον στο οποίο μπορεί να αναπνέει και να υπάρχει, τόσο οι αισθήσεις του θα είναι πιο ευαίσθητες και τόσο η σύνδεσή του με την τροφή και το σώμα του θα βαθαίνουν.

Ο βιώσιμος/φυσικός άνθρωπος

Στην φυσική διατροφή, ο άνθρωπος τρώει όταν πραγματικά πεινάει και σταματάει όταν νιώθει ότι χορταίνει. Τρώει αργά και συνειδητά, δίνοντας όλο του το είναι στο φαγητό. Νιώθει μια βαθύτερη ευγνωμοσύνη για αυτό και έχει επίγνωση ότι πρόκειται για ένα θείο δώρο της φύσης. Τρώει σε ένα ήρεμο περιβάλλον και έχει δημιουργήσει χώρο και χρόνο, ώστε να τρώει την νόστιμη τροφή του ζεστή και να την χωνεύει κατάλληλα. Έχει ενεργοποιήσει τις αισθήσεις του και στην διαδικασία του φαγητού συμμετέχει τόσο η γεύση, όσο και η όσφρηση, η όραση, η ακοή και η αφή. Έτσι ο φυσικός άνθρωπος απολαμβάνει το φαγητό του χωρίς περιορισμούς, κανόνες και διακρίσεις. 

Τελικά αυτό τον οδηγεί σε μια ζωή γεμάτη απόλαυση και εσωτερικό γέμισμα. Αυτό το γέμισμα έχει ως αποτέλεσμα με έναν φυσικό τρόπο στο να έχει ανάγκη μικρότερης ποσότητας φαγητού, αφού δεν είναι απαραίτητο μέσα από αυτό να καλύψει ένα εσωτερικό κενό. Αρχίζει να προτιμάει πιο απλές τροφές και γεύσεις, καθώς δεν αναζητά μια ένταση μέσα του για να νιώσει ζωντανός. Είναι ζωντανός! Και η τροφή είναι εκεί, όχι απλά για να συντηρεί αυτή την κατάσταση, αλλά για να βαθαίνει αυτή την σύνδεση με το σώμα, με την ανάγκη, με τον εαυτό και τελικά με το όλο. 

Μάλιστα στο σημείο αυτό, ο άνθρωπος νιώθει μια ανάγκη να καταναλώνει τροφές που παράγει ο τόπος του και να τις τρώει στην εποχή τους. Είναι εφικτό σήμερα να τρώει κάποιος ένα τροπικό φρούτο στην μέση του χειμώνα στο ζεστό σπίτι του. Κάτι τέτοιο, δεν θα το απέρριπτε απαραίτητα η επιστήμη της διατροφής. Θα ένιωθε, όμως, ο άνθρωπος εσωτερικά την ανάγκη να καταναλώσει ένα μάνγκο, ένα καρπούζι ή μια αγγουροντομάτα τον Δεκέμβρη; Πως θα ένιωθε πραγματικά το σώμα του μετά; Θα ήταν το ίδιο νόστιμη αυτή η τροφή, απ’ το να την έτρωγε στην εποχή της;

Ο δρόμος προς την φυσική καλλιέργεια

Φτιάχνοντας σβόλους με την μέθοδο της φυσικής καλλιέργειας για μια βιώσιμη γεωργία

Υιοθετώντας μια φυσική διατροφή, οι φυσικοί άνθρωποι, θα ζητήσουν και από τους αγρότες να καλλιεργήσουν τρόφιμα πιο κοντά στην εποχή τους, καθώς και να τα παράγουν σε λογικές ποσότητες. Αυτό δεν μπορεί να γίνει με την μονοκαλλιέργεια ή με την οργανική καλλιέργεια, αλλά μπορούμε να το πετύχουμε με την φυσική καλλιέργεια. 

Η φυσική καλλιέργεια είναι μια μέθοδος καλλιέργειας που έχει ως βάση την βελτίωση της γονιμότητας του εδάφους. Αφήνει ένα πιο γόνιμο έδαφος χρόνο με τον χρόνο, αντί να το εξαντλεί όπως συμβαίνει με τις σύγχρονες μεθόδους. Στην φυσική καλλιέργεια δεν έχουμε χρήση λιπασμάτων, φυτοφαρμάκων και τεχνικών όπως το όργωμα. Αυτό είναι εφικτό με την πολύ μεγάλη ποικιλία (πάνω από 100 είδη) διαφορετικών φυτών.

Έτσι δημιουργούμε ένα μικροκλίμα – ένα οικοσύστημα, στο οποίο η εμφάνιση κάποιας αρρώστιας είναι πολύ πιο δύσκολο να υπάρξει και σχεδόν απίθανο να γίνει η εξάπλωσή της σε μεγάλη έκταση. Η μεγάλη ποικιλία, η διαρκής εδαφοκάλυψη και η διαρκής σκίαση των φυτών, κάνει τις συνθήκες ιδανικές για να έχουμε υγιή και παραγωγικά φυτά, τα οποία φυσικά θα είναι από ένα σημείο και μετά πλούσια σε θρεπτικά συστατικά, μιας και η προέλευση τους είναι από μια γη που θα είναι ολοένα και πιο γόνιμη. Κάθε χρόνο, θα χρειάζεται ο παραγωγός να κάνει όλο και λιγότερες εργασίες, καθώς θα έχει δει ποια φυτά ευδοκιμούν καλύτερα στη φάρμα του και οι συνθήκες θα έχουν γίνει ακόμα πιο ευνοϊκές για την ανάπτυξη τους.

Μπορείτε να δείτε περισσότερα εδώ: https://www.youtube.com/watch?v=R0N_hZeW2v0&t=28s

Οι άνθρωποι που θα εφαρμόζουν μια φυσική διατροφή θα δημιουργήσουν μια τάση οι συμβατικοί καλλιεργητές να στραφούν στην φυσική καλλιέργεια και να παράγουν νόστιμα εποχιακά φρούτα και λαχανικά, τα οποία θα είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά και θα θρέφουν πληρέστερα τον άνθρωπο. Τελικά ο νόμος της προσφοράς και της ζήτησης θα είναι αυτός που θα φέρει και την μεγάλη αλλαγή στην διατροφή του ανθρώπου και άρα και στην ευημερία του περιβάλλοντος.

Συμπέρασμα

Όσο και να ψάξει ο άνθρωπος στο μέρος, αφήνοντας στην άκρη το όλο-τη μεγάλη εικόνα, δεν θα μπορέσει ποτέ να βρει την αλήθεια. Αυτό θα τον οδηγεί πάντα σε ένα χαοτικό τρόπο σκέψης. Κατά συνέπεια θα τον αδρανοποιεί, θα τον δυσκολεύει να απαντήσει σε βασικά ερωτήματα και να δράσει. Ακόμα και αν το καταφέρει, η πληροφορία αυτή είναι αδύνατον να μπορέσει να συμβαδίσει με την εξέλιξη του ανθρώπου. Θα είναι πάντα ένα βήμα πίσω από τις εξελίξεις και θα τρέχει πανικόβλητος «να διορθώσει τα κακώς κείμενα». 

Είναι αλήθεια πως δεν μπορείς να καλουπώσεις κάτι που δεν έχει σταθερό σχήμα. Το ζητούμενο είναι ο άνθρωπος να μπορέσει να συνειδητοποιήσει ότι είναι απαραίτητο να ξυπνήσει τη σύνδεση με το σώμα και την εσωτερική του αίσθηση.  Έπειτα να σταματήσει να υπακούει τυφλά στις εντολές ενός νου, ο οποίος θα τον οδηγεί από το όλα στο τίποτα και από το επιτρεπόμενο στο απαγορευμένο. 

Πριν ολοκληρώσω, θέλω να τονίσω την αναγκαιότητα να περάσει ένας άνθρωπος τα στάδια και να μην μπει απευθείας στη μίμηση ενός ιδανικού τρόπου διατροφής. Κυνηγώντας μια άγνωστη θετικότητα, χάνουμε το σήμερα. Σήμερα μπορεί να είναι καλό να πάμε από την διατροφή των επιθυμιών στην διατροφή των ορίων. Αύριο μπορεί να είναι απαραίτητο να παλινδρομήσουμε στην διατροφή των επιθυμιών για να μπούμε με περισσότερη επίγνωση στην διατροφή των ορίων και τελικά στην διαισθητική διατροφή. Ίσως να μην φτάσουμε στην φυσική διατροφή και να ζήσουμε παλινδρομώντας σε κάποιο από τα προηγούμενα στάδια. Και αυτό είναι βασικό προκειμένου να γίνει αρχικά συνειδητό και στη συνέχεια αποδεκτό! Όπως και να έχει ας έχουμε επίγνωση του σταδίου στο οποίο είμαστε, ας έχουμε επίγνωση του σκοπού μας και ας απολαύσουμε την διαδρομή. Γι’ αυτό είμαστε εδώ εξάλλου.

Βρήκατε ενδιαφέρον το άρθρο; Μοιραστείτε το με όσους αγαπάτε

Facebook
Twitter
LinkedIn