gastrooisofagiki

Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση (ΓΟΠ) | Διατροφικές οδηγίες

Αν έχει γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση (ΓΟΠ), τότε αυτό το άρθρο είναι ένας πλήρης οδηγός για εσένα. Είναι πιθανό μετά το φαγητό ξάπλωσες απευθείας στον καναπέ ή έσκυψες να πιάσεις ένα ψίχουλο που έπεσε στο πάτωμα, τότε λογικά ένοιωσες ένα κάψιμο στο στήθος σου ή μια ξινίλα στο στόμα σου. Αυτό συνέβη γιατί το περιεχόμενο από το γεμάτο στομάχι σου ανέβηκε προς τα πάνω. Παρακάτω θα μάθεις πως να ηρεμίσεις τα συμπτώματα και να πεις αντίο στην γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση.

Τι είναι η Γαστροοισοφαγική Παλινδρόμηση (Γ.Ο.Π.) ;

Είναι η παλινδρόμηση γαστρικού περιεχομένου στον οισοφάγο που έχει ως αποτέλεσμα την πρόκληση οισοφαγίτιδας. Χαρακτηρίζεται ως νόσος όταν γίνεται αιτία βλαβών στον οισοφάγο (οισοφαγίτιδα) ή επηρεάζει την ποιότητα της ζωής μας, με δύο ή περισσότερα επεισόδια οπισθοστερνικού καύσου εβδομαδιαίως.

Η αιτία αυτής της παλινδρόμησης είναι η αδυναμία του κατώτατου οισοφαγικού σφιγκτήρα να κρατήσει το περιεχόμενο του στομάχου από το να επιστρέψει στον οισοφάγο. Ο σφικτήρας αυτός έχει ως ρόλο να ανοίγει για να περάσει η τροφή (από τον οισοφάγο προς το στομάχι) και να κλείνει ώστε να μην γυρίζει το περιεχόμενο του προς τα πίσω (από το στομάχι προς τον οισοφάγο). Αυτή η χάλαση του σφικτήρα λοιπόν, είναι που προκαλεί τα δυσάρεστα συμπτώματα.

Συμπτώματα - Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση

Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση συμπτώματα

Η διαφορά στην μορφολογία μεταξύ στομάχου και οισοφάγου είναι και ο λόγος για τον οποίο προκύπτουν τα συμπτώματα. Με την παλινδρόμηση έχουμε το γαστρικό υγρό – το οποίο είναι εξαιρετικά όξινο ώστε να πέπτει αποτελεσματικά τις τροφές – να έρχεται σε επαφή με τα τοιχώματα του οισοφάγου, που δεν είναι φτιαγμένα έτσι ώστε να αντέχουν υγρά τέτοιας οξύτητας.

Τα κυριότερα συμπτώματα που προκύπτουν είναι:

  • ο έντονος πόνος στο στομάχι
  • το αίσθημα καύσου και καούρας στην περιοχή του στήθους
  • η πικρή ή ξινή γεύση στο στόμα
  • η δυσκολία κατάποσης
  • η βραχνή φωνή ή ο πονόλαιμος
  • ο βήχας
  • η δύσπνοια

Αντιμετώπιση - Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση

Συνήθως τα παραπάνω συμπτώματα οδηγούν τον ασθενή να διερευνήσει το ζήτημα. Με την διάγνωση της κατάστασης από τον θεράπων ιατρό, ξεκινάει η διαδικασία της αντιμετώπισης. Αρχικά, η θεραπεία περιλαμβάνει συμπεριφορικές και διατροφικές οδηγίες. Σε αρκετές περιπτώσεις είναι αναγκαία και η χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής, όπως τα αντιόξινα, οι αναστολείς υποδοχέων ισταμίνης-2 και οι αναστολείς αντλίας πρωτονίων. Εφόσον, όμως, το πρόβλημα εμμένει σε κάποιες περιπτώσεις η χειρουργική παρέμβαση ίσως να αποτελεί λύση.

Σε οποιοδήποτε στάδιο αντιμετώπισης και να βρίσκεται ένας ασθενής, η συμμόρφωση με τις διατροφικές οδηγίες θα οδηγήσει σε μια επιτυχημένη θεραπεία. Η αλήθεια είναι ότι ποτέ ο ασθενής δεν θα απαλλαγεί οριστικά από το θέμα της παλινδρόμησης, καθώς ο σφικτήρας δεν επανέρχεται ολοκληρωτικά. Όμως, όσο δεν ερεθίζει το περιεχόμενο του στομάχου και ακολουθεί τις οδηγίες δεν θα εμφανίζει τα συμπτώματα που είδαμε παραπάνω.

Διατροφικές οδηγίες για ΓΟΠ

  1. Μείωσε τον όγκο του γεύματος

Η σημαντικότερη διατροφική οδηγία για την γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση είναι ο περιορισμός του όγκου των γευμάτων, σε μία προσπάθεια ελάττωσης της διάτασης του στομάχου. Αυτό διότι ένα μεγάλο γεύμα αυξάνει ριζικά την πιθανότητα παλινδρόμησης της τροφής. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι θα πρέπει να υιοθετήσουμε την συνήθεια των μικρών και συχνών γευμάτων, έτσι ώστε να διασφαλίσουμε ότι λαμβάνουμε και τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά από την διατροφή μας.

  1. Τρόφιμα προς αποφυγή

Μαρτυρίες ασθενών μας έχουν δείξει έναν αριθμό τροφών που φαίνεται ότι επηρεάζουν και μπορούν να οδηγήσουν σε παλινδρόμηση, αυτά είναι:

  • Φρούτα όξινου pH όπως τα εσπεριδοειδή (πορτοκάλι, grapefruit, λεμόνι) και οι χυμοί τους
  • Λαχανικά όξινου pH όπως η ντομάτα
  • Μπαχαρικά ( καυτερά και μη)
  • Τηγανιτά τρόφιμα
  • Καυτερά τρόφιμα
  • Κάποια καρυκεύματα, συνήθως ο δυόσμος, η μέντα και το σκόρδο
  • Σάλτσες ντομάτες και λιπαρές σάλτσες
  • Τρόφιμα υψηλής περιεκτικότητας σε λίπος (γαλακτοκομικά, βούτυρο, κρόκοι αυγών, λιπαρά κρέατα, junk food)
  • Σοκολάτα, μπισκότα, κέικ, σιροπιαστά γλυκά
  • Σφολιατοειδή
  • Ανθρακούχα αναψυκτικά όπως η σόδα
  • Ροφήματα που περιέχουν καφεΐνη (τσάι, καφές) διότι αυξάνουν την έκκριση του γαστρικού υγρού
  • Αλκοόλ (ιδιαίτερα μπύρας)
  1. Τρόφιμα προς κατανάλωση

Επομένως, θα μπορούσαμε να πούμε ότι η αποφυγή των παραπάνω τροφίμων συνεπάγεται προτίμηση άλλων, δηλαδή:

  • Φρούτα και λαχανικά χαμηλού pH, όπως μπανάνα, μήλο, αγγούρι
  • Τρόφιμα χαμηλών λιπαρών
  • Τρόφιμα μαγειρευτά και ψητά
  • Μάσηση τσίχλας ή μαστίχας Χίου χωρίς ζάχαρη μετά από τα γεύματα, έχει ως αποτέλεσμα την έκκριση σάλιου, κάτι που θα μειώσει την περιεκτικότητα οξέος του γαστρικού υγρού και μπορεί να ανακουφίσει από τα συμπτώματα. Μάλιστα η μαστίχα Χίου έχει γαστροπροστατευτική δράση (κυκλοφορεί και σε κάψουλες ή/και σκόνη)

Extra Διατροφικά tips για τη ρύθμιση της ΓΟΠ

  1. Ημερολόγιο καταγραφής διατροφής/παλινδρόμησης

Σημαντικό είναι να σημειωθεί ότι δεν επηρεάζουν όλες οι τροφές όλους τους ασθενείς το ίδιο και αυτό αποτελεί πρόκληση στην προσπάθεια ανακούφισης των ασθενών. Μια καλή λύση θα ήταν η προσπάθεια καταγραφής της διατροφής μας καθημερινά, συμπεριλαμβανομένου και την σημείωση των περιστατικών παλινδρόμησης στο ξεκίνημα της θεραπευτικής αντιμετώπισης. Με αυτό τον τρόπο μπορούμε να εντοπίσουμε τα τρόφιμα που μας επηρεάζουν, είτε λιγότερο είτε περισσότερο.

  1. Ρύθμισε την ποσότητα

Έχει παρατηρηθεί ότι περιορίζοντας την ποσότητα κάποιων τροφών, μπορούμε να μειώσουμε δραματικά τα επεισόδια παλινδρόμησης. Έτσι, πέρα από τις τροφές που μας επηρεάζουν, χρειάζεται να εντοπίσουμε και την ποσότητα η οποία μας επηρεάζει. Αυτό, ουσιαστικά, σημαίνει ότι ένας ασθενής δεν χρειάζεται να κόψει τελείως κάποιες συνήθειες του, για παράδειγμα την κατανάλωση καφέ, αλλά θα πρέπει να βρει την λεπτή γραμμή στην οποία θα συνεχίσει να απολαμβάνει τον καφέ του χωρίς να δημιουργούνται τα συμπτώματα της παλινδρόμησης.

Καθημερινές συνήθειες - Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση

Αργή μάσηση

Υπάρχουν όμως και κάποια πράγματα που μπορούμε να αλλάξουμε στην καθημερινότητά μας, τα οποία θα μας βοηθήσουν να ανακουφιστούμε από τα συμπτώματα της Γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης.

  1. Συνήθειες προς αποφυγή

Για να ανακουφιστεί από τα συμπτώματα της Γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης το άτομο χρειάζεται να αποφύγει:

  • Το κάπνισμα
  • Την κατάκλιση για ύπνο μετά το γεύμα
  • Την κατανάλωση οτιδήποτε υγρών μαζί με τα γεύματα (αραιώνει το όξινο υγρό του στόμαχου και το κάνει λιγότερο δραστικό)
  • Το φόρεμα των στενών ρούχων και σφιχτών ζωνών
  • Το σκύψιμο μετά το φαγητό
  • Τις στρεσογόνες και στενάχωρες καταστάσεις
  • Τις επικύψεις και την ανύψωση βαρέων αντικειμένων
  • Την ασπιρίνη
  1. Συνήθειες προς υιοθέτηση

Για να ανακουφιστεί από τα συμπτώματα της Γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης το άτομο χρειάζεται να:

  • Διατηρεί ένα υγιές σωματικού βάρους
  • Μασάει αργά
  • Τρώει το τελευταίο γεύμα τουλάχιστον 3 ώρες πριν από τον ύπνο
  • Ανυψώσει το κεφάλι κατά 20 cm όταν ξαπλώνει
  • Προτιμά την αριστερή πλευρά όταν ξαπλώνει
  • Παραμένει μετά την κατανάλωση του φαγητού για 45-60 λεπτά σε όρθια ή καθιστή στάση
  • Υιοθετήσει το ήπιο περπάτημα μετά το γεύμα

Συμπερασματικά:

Ένα άτομο με Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση χρειάζεται να έχει έναν ισορροπημένο τρόπο διατροφής και να ακολουθεί κάποιες απλές οδηγίες εφ’ όρου ζωής. Όταν δεν το κάνει το στομάχι του θα του υπενθυμίζει ότι κάτι πήγε στραβά. Τα άτομα με Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση μπορούν να έχουν μια φυσιολογική και ποιοτική ζωή, βάζοντας όρια και προστατεύοντας το στομάχι και κατ επέκταση τον εαυτό τους.

References

  • Escott- Stump S. (2012) Nutrition and Diagnosis- Related Care. 7th ed. Baltimore: Lippincott Williams & Wilkins.
  • Patti MG. (2016) ‘An Evidence- Based Approach to the Treatment of Gastroesophageal Reflux Disease’ JAMA Surg, 151(1):73-8.
  • Chen J, Brady P. (2019) ‘Gastroesophageal Reflux Disease: Pathophysiology, Diagnosis and Treatment’ Gastroenterol Nurs, 42(1):20-28.
  • Zachariah RA, Goo T, Lee RH. (2020) ‘Mechanism and Pathophysiology of Gastroesophageal Reflux Disease’ Gastroint Endosc Clin N Amer, 30(2):209-226.
  • Yadlapati R, Pandolfino JE. (2020) ‘Personalised Approach in the Work-up and Management of Gastroesophageal Reflux Disease’ Gastroint Endosc Clin N Amer, 30(2):227-238.

Φόρμα Επικοινωνίας

Επικοινωνήστε μαζί μου

Αν αποφασίσατε να κάνετε την υγιεινή διατροφή τρόπο ζωής, επικοινωνήστε μαζί μου συμπληρώνοντας την φόρμα επικοινωνίας.